Küresel ekonomi, son yılların en büyük borç baskısıyla karşı karşıya. 2025 itibarıyla dünya genelinde devletlerin, şirketlerin ve hane halklarının borçlarının toplamı 111 trilyon doları aşarak yeni bir rekora imza attı. Bu durum, küresel finansal dengelerin kırılgan hâle geldiğini ve ekonomi politikalarının gelecek dönemde daha sert sınavlarla karşılaşacağını gösteriyor.
Listenin zirvesinde dünyanın en büyük ekonomileri bulunuyor. ABD, tek başına küresel borcun büyük bölümünü üstlenmiş durumda. Çin, devasa üretim hacmiyle birlikte artan finansman ihtiyacı nedeniyle ikinci sırayı alırken; Japonya ise borcunun milli gelirine oranla dikkat çeken ülkelerin başında geliyor.
Avrupa’da ise borç yükü birçok ülkenin kamu bütçelerini zorlamaya devam ediyor. Özellikle pandemi sonrası süreçte artan kamu harcamaları, faizlerdeki yükseliş ve sürdürülebilirlik tartışmaları, Avrupa ekonomilerinin öncelikleri arasında yer aldı.
Gelişmekte olan ülkelerde tablo daha hassas. Ekonomik büyüme ihtiyacı nedeniyle dış kaynak kullanımının yüksek olduğu bu ülkelerde, döviz kurlarındaki dalgalanma ve faiz artışları büyük bir kırılganlık yaratıyor. Dış borç geri ödemeleri zorlaştıkça bütçe dengelerinin bozulması kaçınılmaz hâle geliyor.
Türkiye de küresel borç tablosunda orta sıralarda yer alıyor. Toplam borç yükünün önemli bir kısmı dış finansman kaynaklarına bağlı olduğundan, küresel piyasalardaki değişimler Türkiye ekonomisinin yönünü doğrudan etkileyebiliyor. Uzmanlar, borcun milli gelire oranının ve piyasadaki oynaklığın yakından izlenmesi gerektiğini vurguluyor.
Ekonomistler, küresel borçtaki bu hızlı büyümenin sürdürülebilir olmadığını ifade ediyor. Yüksek borçlanma nedeniyle bütçe dengelerinin bozulması, faiz giderlerinin artması ve ekonomik kırılganlıkların çoğalması, dünya ekonomisinin geleceğinde risk oluşturmaya devam ediyor.
Son tablo, küresel finans sisteminin yalnızca büyüme rakamlarıyla değil; borcun maliyeti ve yönetimi ile de ciddi bir sınavdan geçtiğini gösteriyor. Önümüzdeki süreçte ekonomik toparlanmanın hızına bağlı olarak borç riskinin daha da derinleşip derinleşmeyeceği merak konusu.
